कोरोनासँग युद्धको विधि अनुसार नै लड्नु पर्छ

कोरोना भाइरस निमोनियाको प्रकोप जनस्वास्थ्य सम्बन्धी एक प्रमुख आपतकालीन अवस्था हो। नयाँ चीनको उत्पत्तिदेखि नै चीनको नेतृत्वले सबैभन्दा छिटो फैलने, संक्रमणको सबैभन्दा ठूलो दायरा भएको तथा रोकथाम र नियन्त्रणको लागि सबैभन्दा चुनौतीपूर्ण रुपमा रहेको यस्तो भाइरसरको सामना गर्दै आएको छ। त्यसैले यो गम्भीर महामारीको स्थितिमा चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टी, सेना र सबै वर्गका मानिसले कोरोना भाइरस निमोनिया सम्बन्धि पार्टी महासचिव सी चिनफिङका महत्त्वपूर्ण भनाइ र निर्देशनहरुको भावलाई आत्मसाथ गरेका छन्। सबैजना दृढ भएर नै यो महामारी रोकथामको लडाइँमा जीत हासिल गर्न सकिन्छ। यो महामारीसँग विजयको घडीमा सबैको हृदयमा परोपकारिता र सावधानीको भावना हुनु आवश्यक छ।

जिम्मेवारी सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण पक्ष हो। स्वास्थ्य र महामारी रोकथामको विशेषताले निर्धारण गर्दछ– यो कामका राजनीतिक आवश्यकताहरु कति धेरै उच्च छन् र पार्टीको सिद्धान्त तथा चरम उत्तरदायित्त्वको पालना कति महत्वपूर्ण छ। चीनका नेता माओ प्रायः भन्ने गर्थे– पर्याप्त उत्पादन, आम जनताको चासो एवं अनुभव र तिनको मानिसक अवस्थालाई अग्रणी नेतृत्वले सधैं ध्यान दिनुपर्दछ। आपतकालीन स्वास्थ्यस्थितिको रुपमा महामारीले जनजीवन र स्वास्थ्यको जोखिम बढाउँछ, आर्थिक विकासमा गम्भीर असर गर्दछ र सामाजिक त्रास एवं अराजकता निम्त्याउन सजिलो हुन्छ। त्यसैले यसलाई अत्याधिक महत्त्वका साथ ध्यान दिनुपर्दछ। एक अग्रणी नेतृत्त्वका लागि यो न्यूनतम राजनीतिक साक्षरता र जिम्मेवारी हो। त्यसैले महामारीको घडीलाई नजरअन्दाज गर्नु, समयमा सूचना नदिनु, लापरवाह हुनु र आफ्नो कर्तव्यलाई बेवास्ता गर्नुजस्ता कार्यलाई माओले कडाइका साथ निशेध गरेका थिए।

माओ महामारी रोकथाम एक युद्ध हो भन्थे, जुन उनको महत्वपूर्ण दृष्टिकोण हो। खासगरी महामारीले पार्ने प्रभाव र नोक्सानीलाई प्राथमिकतामा राख्नु महान कार्य हो। कोरोना महामारी रोकथाम र नियन्त्रण एक युद्ध नै भएकाले यसको सामना युद्धको विधि अनुसार गम्भीरतासाथ गर्नुपर्दछ। सिपाहीको रुपमा औषधी र सैन्य जनरलको रुपमा चिकित्सक प्रयोग गर्नुपर्दछ। सैन्य रणनीतिक स्तरबाट माओले विभिन्न चरणको रणनीति एवं विधि तथा महामारी रोकथाम र नियन्त्रणको हरेक कडीलाई उत्कृष्ट निर्देशन क्षमता दर्शाउँदैैै प्रस्तुत गरेका थिए।

​सर्वप्रथम, महामारीको सुरुमा उच्च सतर्कता अपनाउने, सूचनाहरु समयमै खुलासा गर्ने र, रोकथामको तयारी गर्ने कार्यहरुमा हामीले जोड दिनुपर्दछ।

​दोस्रो, महामारी रोकथाम र नियन्त्रणका लागि सबै पक्षले समन्वय गर्नुपर्दछ र ‘तीनलाई मिलाउने’ अर्थात तीन पक्ष– पार्टी संगठन, वैज्ञानिक र जनताको संयोजनको अवधारणलाई कार्यान्वनमा अंगाल्नु पर्दछ।

​माओले सधैं विश्वासका साथ भनेका छन्, ‘स्वास्थ्य कार्यलाई एक अलग काम मान्नु गलत हो, स्वास्थ्य आन्दोलन कुनै एक व्यक्तिको व्यवसाय होइन र हामीले यसलाई सँगै आत्मसाथ गर्नुपर्दछ।’

यो विशेष गरी महामारी रोकथामको लागि सहि पक्ष हो। पार्टी सगंठनहरु नेतृत्वको ग्यारेन्टी हुन्, वैज्ञानिकहरु मुख्य पात्र हुन् र आम जनता मुख्य शक्ति हुन्। यी तीन वटै पक्षलाई जैविक रुपमा मिलाएर एकसाथ महामारीको युद्ध जित्न सक्छौं।

तेस्रो, जनताको स्वास्थ्य सुरक्षा सुनिश्चित गर्न बिरामीहरुको उपचार गर्दा हामीले परम्परागत चिनियाँ औषधि र पश्चिमी औषधिको संयोजनलाई प्राथमिकतामा राख्नुपर्दछ।

चौथो, प्रकोप राहतमा हामीले सामाजिक राहतलाई सुदृढ पार्न, जनताको आधारभूत जीवनका समस्याहरू समाधान गर्न र प्रभावित मानिसहरुलाई सकेसम्म चाँडै उत्पादन पुनः सुरु गर्न सहयोग गर्न जोड दिनुपर्दछ।

​महामारी रोकथाम र नियन्त्रणका लागि माओका रणनीति, कार्यनीति र वैचारिक विधिहरु नयाँ चीनका लागि सफल अनुभवको वैज्ञानिक सार हो र चीनमा कोरोना भाइरस निमोनिया रोकथाम र नियन्त्रणका क्रममा पनि यी प्रक्रिया अपनाइएका छन्। महासचिव सी चिनफिङको प्रत्यक्ष नेतृत्व र निर्देशनमा हामीले महामारीको स्थिति रोक्न र नियन्त्रण गर्न राष्ट्रिय प्रयास गरेका छौं। यसका लागि अभूतपूर्व रोकथाम एवं नियन्त्रण र उपचारका श्रृंखलाहरुलाई अपनाएका छौं। र, क्रमिक रुपमा महामारीको रोकथाम तथा नियन्त्रणका लागि अझै प्रभावकारी वैज्ञानिक प्रणालीसहितको संयन्त्रहरु पनि गठन गरेका छौं।

​उदाहरणको लागि प्रकोप सम्बन्धि सूचना तथा संचारलाई राम्रो र भरपर्दो बनाउन ‘समयमै तथा उचित’ र ‘खुला तथा पारदर्शी’ नीतिमा जोड दिनुपर्दछ। महासचिव सी चिनफिङले भनेका छन्, ‘जनविश्वासलाई बलियो बनाउन र महामारीलाई निर्मूल गर्न, पार्टी तथा सरकारले के गरिरहेका छन् र के गर्नुपर्दछ भन्नेबारे जनतालाई अझ बढी जानकारी दिनु आवश्यक छ।’

जनस्वास्थ्य सम्बन्धि सुरक्षा मानव सभ्यताकै एक साझा चुनौति हो र यसलाई सबै राष्ट्रले सम्बोधन गर्नु आवश्यक छ। चीनले महामारीको रोकथाम र नियन्त्रणमा अन्तर्राष्ट्रिय सहकार्यलाई सबल पार्दैछ र जिम्मेवार शक्तिको रुपमा आफ्नो भूमिका निभाउँदैछ। सामुदायिक अवधारणा सहित महामारी रोकथाम र नियन्त्रण गर्ने मानव उद्देश्यको अभ्यासको जीवन्त उदाहरण चीनमा भएको छ।

(वान चियानउ चाइनिज एकेडेमी अफ सोसल साइन्सका प्रोफेसर हुन्)