आज धान दिवसः वर्षा नहुँदा रोपाइँमा समस्या

आज १५ असार। १६ औँ राष्ट्रिय धान दिवस तथा रोपाइँ महोत्सव।

विभिन्न संघसंस्थाले धान रोपाइँ गरेर यो दिवस मनाउँदैछन्। तर, पर्याप्त पानी नपर्दा किसानले भने रोपाइँ गर्न पाएका छैनन्।

धान दिवस मनाइरहँदा देशभर १२ प्रतिशत मात्रै रोपाइँ भएको छ। गत वर्ष यति बेला २२.०७ प्रतिशत धान रोपाइँ सकिएको थियो।

चालू आर्थिक वर्षमा राम्रो मनसुनी वर्षा हुँदा धान उत्पादन राम्रो भएको थियो। तर, यस वर्ष साविकभन्दा झन्डै १० दिनपछि मनसुन सुरु भएको छ।

उच्च पहाडी तथा पहाडी क्षेत्र, काठमाडौँ उपत्यकालगायतका भूभागमा समयमा पानी पर्दा असार १५ सम्म लगभग रोपाइँ सकिन्छ। तराईमा भने साउनभरी पनि रोपाइँ चल्छ। गत वर्ष ९७ प्रतिशत रोपाइँ भएको थियो।

सरकारले पाँच वर्षमा धानको उत्पादन दोब्बर बनाउने लक्ष्य लिएको छ।

चालू आर्थिक वर्षमा ५६ लाख १० हजार मेट्रिक टन धान उत्पादन भएको थियो। यो नेपालको इतिहासमा हालसम्मकै सबैभन्दा बढी हो।

गत आर्थिक वर्षको तुलनामा यो वृद्धि आठ दशमलव ८९ प्रतिशतले बढी भएको कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयले जनाएको छ।

विश्व बैङ्कले नेपालको चालू आर्थिक वर्षको आर्थिक वृद्धिदर सात दशमलव दुई प्रतिशत हुने प्रक्षेपण गरेको छ।

आगामी आर्थिक वर्षका लागि सरकारले बजेटमा आठ दशमलव पाँच प्रतिशतको आर्थिक वृद्धिको लक्ष्य राखेको छ। त्यो लक्ष्य पूरा गर्न अहिले गरिरहेको धान रोपाइँको ठूलो महत्व छ।

धान उत्पादनसँगै उत्पादकत्व पनि बढिरहेको छ। कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयका अनुसार अघिल्लो वर्ष धान उत्पादन प्रतिहेक्टर ३.५१ मेट्रिक टन थियो।